Mediji su ovih dana prenijeli informaciju Uprave za indirektno oporezivanje BiH da su prihodi od indirektnih poreza u prvih pet mjeseci 2020. godine iznosili su 2 milijarde i 880 miliona KM i manji su za 325 miliona KM ili 10,14 posto u odnosu na isti period 2019. godine.
No, zanimljivo je pogledati i koliko su pali prihodi u mjesecu maju. Naime, kako je rečeno, u maju 2020. godine prikupljeno je 487 miliona KM indirektnih poreza što je za 228 miliona KM manje u odnosu na maj 2019. godine.
Ako bismo izračunali procentualno, ispostavit će se da je pad indirektnih poreza u maju nevjerovatnih 31,8 posto.
Valja podsjetiti da su prihodi od indirektnih poreza najvažniji poreski prihodi u oba budžeta.
U budžetu Federacije ovi prihodi bili su planirani u iznosu od 1,6 milijardi ove godine, ali je zbog pandemije projekcija smanjena za 158 miliona u rebalansiranom budžetu. Sada se postavlja pitanje hoće li I ta prognoza biti preoptimistična.
Federaciji je, naime, već u prvih 5 mjeseci ove godine doznačno 115 miliona KM manje novca od UIO-a u odnosu na isti period prošle godine, a razlika je još veća u odnosu na ranije projicirani prihod za ovu godinu (koji je trebao dodatno rasti u odnosu na 2019).
Indirektni porezi se sastoje od PDV-a, akciza i carina.
Ovi prihodi padaju zbog smanjenja uvoza, ali i zbog pada ukupne potrošnje unutar BiH. S obzirom da će trebati dugo vremana da se oporave uvoz i potrošnja, teško je očekivati da se iznos prikupljenih indirektnih poreza brzo vrati u normalu.
Naravno, mogu se očekivati nešto bolji rezultati nego u maju, ali će prihodi vjerovatno do kraja godine ostati niži u odnosu projekcije koje su rađene prije pojave koronavirusa.
G. Mrkić