Piše: Bojana Šutvić
”Loš majstor traži mušterije, dobrog majstora traže mušterije”, ovako počinje svoju priču za BiznisInfo Avdo Duranović, pčelar iz Konjica sa kojim smo razgovarali na Sajmu porodičnih firmi koji je u srijedu otvoren na Trgu Alije Izetbegovića u Sarajevu.
I zaista, dok razgovaramo, mušterije ne prestaju dolaziti i kupovati, očito, već oprobane proizvode.
Pčelarstvo i proizvodnja proizvoda na bazi meda porodični su biznis porodice Duranović već četiri generacije. U porodičnoj firmi rade Avdo, supruga, sinovi i snahe.
Posao i ljubav
Svi oni, osim Avde koji je u penziji, imaju svoje poslove, ali pčelarstvom se bave ponajviše zbog ljubavi.
“Naravno, važna je i zarada. Ali osjećaj zadovoljstva koji imate jer radite ono što volite i što vas čini sretnim, ne može se mjeriti ni sa čim”, kaže Avdo.
Na Sajmu učestvuje 50-ak malih, porodičnih firmi za koje su sajmovi poput ovog dobra prilika da svoje proizvode predstave, nešto prodaju ali i uspostave kontakt sa novim mušterijama.
Biljana Paunovski-Mušić na sajmu predstavlja proizvode porodične firme „Mobis Pharm“.
“Na sajmovima poput ovog ne prodamo puno. Ali ovo je odlična prilika da neki novi proizvod predstavimo kupcima prije nego što se on pojavi u apotekama”, kaže Paunovski-Mušić.
Ona zajedno sa suprugom i kćerkom od 1981. godine vodi porodični biznis koji se bavi proizvodnjom čajeva, sirupa, biljnih ulja, kozmetičkih i ljekovitih preparata. Osim zarade koju im porodična firma obezbjeđuje, Biljana je sretna jer joj je porodični posao pružio mogućnost da i njena kćerka ima osiguran posao i primanja.
Saradnja sa apotekama
Zahvaljujući saradnji sa apotekama koju su uspostavili, proizvode plasiraju širom Bosne i Hercegovine. Posao ide dobro, ali bi išao i bolje kada bi porodične firme imale jaču podršku države i institucija vlasti.
“Za sada nemamo nikakvih olakšica. Mislim da bi država trebala više pažnje obratiti na male porodične firme putem određenih olakšica, poticaja, oslobađanja kotizacije za učešće na sajmovima poput ovog i slično. Sa druge strane, drago mi je da su građani Bosne i Hercegovine prepoznali potrebu da se kupuju domaći proizvodi i to je za nas veoma značajno”, kaže Paunovski-Mušić.
Svjestan neizvjesnosti koju donosi porodični biznis je i Duranović. “Ako jedne godine budu loši vremenski uslovi i ostanete bez meda, zarada za tu godinu je propala i vi nemate ništa. Pčelarstvo je zbog toga vrlo nesiguran biznis i njime se bave samo oni koji ga vole”, ističe Duranović.
Na prvom ovogodišnjem sajmu porodičnih firmi predstavile su se firme iz tekstilne industrije, industrije ljekobilja, proizvođači meda i preparata od meda, proizvođači nakita i suvenira, kao i tradicionalnih proizvoda i slatkiša.
Cilj sajma koji nekoliko puta godišnje organizuje udruženje Kupujmo i koristimo domaće je promovisati male porodične firme i njihove artikle koji se još uvijek proizvode na stari tradicionalni način bez aditiva, konzervansa i bilo kakvih dodataka. Sajam je otvoren do subote, 19. marta 2016.